Thiền Tông Việt Nam
Tông Môn Cảnh Huấn 3
19. Nhắc nhở tu hành

Ngày 13/02/ Canh Thìn - 07/01/2001

Tôi có ít lời nhắc nhở trong chúng, gồm hai phần:

Phần thứ nhất là, nhắc nhở những người đã tu lâu hoặc mới tu nhưng trên đường tu thấy mình bị trì trệ, không tiến nên có khi buồn, hơi thối tâm. Tôi nhắc cho các vị biết, chúng ta đi tu là một duyên phước lớn chứ không phải nhỏ. Bởi vì trên đời này, người ta chạy đua theo danh lợi, tài sắc... còn mình không thích những thứ đó trói buộc nên phát tâm xuất gia. Đây là một tâm nguyện rất cao thượng, rất siêu thoát.

Tuy nhiên, nghiệp chướng của mình đâu phải chỉ mới có trong đời này, mà đã huân tập từ nhiều đời. Do đó bên cạnh tâm trong sáng sẵn có, lại còn những nghiệp cũ sâu dày. Cho nên tuy phát tâm tu nhưng sự tu chậm lụt không suông sẻ, không được kết quả như ý, thua sút huynh đệ. Điều này đáng buồn, nhưng không nên vì thua sút mà chúng ta thối tâm, lùi bước.

Đối với sự tu hành, chúng ta phải quyết tâm. Nếu dụng công 10 lần mà không tiến thì phải tăng lên 12, 14 lần. Cố gắng tăng lên hoài có ngày cũng tiến, chứ đừng vì lẽ thấy mình cũng tu như huynh đệ mà sao huynh đệ tiến, còn mình lại không tiến, rồi nghĩ chắc là nghiệp mình nặng khó tu nên muốn bỏ cuộc. Không nên nghĩ như vậy, quan niệm đó là sai lầm! Phải biết, do nghiệp trước gây chướng ngại đường tu, mình sẽ vượt qua được nghiệp đó và sẽ thắng nó. Vì vậy quyết tâm tinh tấn hơn nữa để đường tu không bị lui sụt, chứ đừng vì thấy sự tu trì trệ rồi thối tâm, làm cho những duyên tốt trong đời tu của mình bị tiêu mòn, nghiệp chướng càng tăng trưởng. Ai có những bệnh như vậy phải mạnh mẽ, phải tiến lên chứ đừng để lui sụt.

Phần thứ hai là, nhắc những vị trong chúng thấy có tiến bộ, kết quả tốt rồi tưởng mình đã sáng ngang đó thỏa mãn hài lòng, cho là đã thành công rồi. Đó là một sự hiểu lầm rất nguy hiểm! Phải nhớ rằng tuy việc tu có tiến, có kết quả tốt nhưng chưa có gì bảo đảm ngang đây mình hoàn toàn thanh tịnh. Việc này đừng xem thường. Từ kinh nghiệm cho tôi biết, có những người tu thấy tiến bộ nhưng khi gặp duyên cũng ngã đùng chứ không thắng nổi.

Vì vậy tôi nhắc nhở, những huynh đệ đang tu thấy mình có tiến, nắm vững đường lối tu rõ ràng không còn nghi ngờ gì. Dù vậy cũng phải dè dặt, đừng có xông pha, gần gũi người khác phái mà lâu ngày sanh bệnh không hay, vì đó là tập khí muôn đời của chúng sanh. Thế nên người khéo tu thì phải biết, trên đường tu mình tiến được là nhờ phước duyên nhiều đời, gặp chánh pháp phù hợp nên sự tu tiến nhanh. Đừng tự mãn, đừng xem thường. Tự mãn, xem thường là bệnh.

Đây là điều mà tôi thấy cần phải dè dặt. Nhiều vị thấy mình được như vậy, lầm tưởng là tốt lắm, hay lắm, rồi xông pha. Về sau gặp họa thối tâm hồi nào không hay. Tới chừng biết được thì đã nhiễm trước, đi quá xa rồi, khiến cho sự tu bị trở ngại, mất hết thời gian quý báu. Hơn nữa, sự ngăn trở đó làm mất uy tín của mình, mất lòng tin của huynh đệ. Họ nghĩ, mình đã tu được như vậy mà còn lui sụt thì những huynh đệ đi sau sẽ thế nào? Khiến cho họ càng hồi hộp, càng lo âu. Bởi thế, người nào tiến được thì ráng giữ cho mình tiến mãi, đừng để lui sụt.

Khi tu, chúng ta có những cái sáng, thấy được lẽ đạo, nhưng muốn chứng thật kết quả của mình thì lấy gì khảo chứng? Đó là tám gió thổi không động. Đừng nghĩ mình đạt được vậy là hay rồi xem thường, đến khi gặp tám gió thì ngã nghiêng ngã ngửa. Cho nên các huynh đệ tu phải ráng cẩn thận, chừng nào tám gió thổi không động mới tin đường tu mình bảo đảm không lui sụt. Còn mới lóe sáng hoặc thấy rõ ràng, nhưng chưa gặp thử thách thì đừng chủ quan, tin rằng mình đã thắng.

Mong các vị có chút ít kinh nghiệm trong sự tu, phải ráng cẩn thận dè dặt. Tôi chuẩn bị phân bổ nhân sự, sắp xếp người đi chỗ này, người đến chỗ kia. Nếu quý vị đã có lòng tin, có hiểu đạo mà lại khinh suất, để một ngày nào đó tụt xuống khiến những người xung quanh thấy vậy thối tâm. Đừng để những điều tốt xấu, hay dở làm mình xao xuyến, như vậy trên đường tu mới vững vàng và lãnh công tác Phật sự mới lâu bền.

Càng gần ngày tôi nghỉ thì tôi càng lo, cho nên phải nhắc nhở các vị cẩn thận, đừng xem thường. Nhiều vị khi tu, tâm được thanh tịnh, trí sáng, rồi xem thường mà mặc tình xông pha, tới ngày nào đó đụng chuyện thối tâm, rốt cuộc không làm được gì! Đó là điều không tốt. 

Mục Lục
Tông Môn Cảnh Huấn 3
Phần I - Giáo huấn chư Tăng nội viện
Phần II - Giáo huấn chư Ni nội viện
Danh sách chương: