Thiền Tông Việt Nam
Khánh Thọ Bách Tuế Hòa Thượng Tôn Sư
Kính Mừng Tôn Sư 100 Tuổi - Quảng Ánh

Tuổi thọ bảy mươi xưa nay hiếm 

Sống thọ trăm năm nào dễ tìm

Người sống trăm năm không thông pháp

Trăm năm thông pháp bể mò kim.

Phật nói: Người dẫu sống trăm năm không biết chánh pháp, không bằng người sống một ngày mà biết được chánh pháp. Nay Tôn sư sống thọ trăm tuổi đã làm chánh pháp thịnh hưng. Dòng thiền đất Việt ngàn xưa lại bừng dậy, thổi tan si mê bao kiếp mê lầm. Thật hy hữu thay! Hy hữu thay! Ôi thật may mắn cho hàng đệ tử chúng con, tuy sinh thời mạt pháp nhưng được phúc lành thọ ân pháp nhũ từ Tôn sư. Nay hàng tứ chúng khắp nơi luôn hướng về tổ đình Thường Chiếu mừng thọ Tôn sư bách niên thọ trường. Con ngồi nhớ lại quá khứ khi còn là một tăng sinh học trường TCPH tỉnh Đồng Nai. Khi rảnh rỗi thường đạp xe từ chùa Pháp Hoa về thiền viện Thường Chiếu chỉ để nhìn thấy chư tăng trong Thiền viện làm việc, ngắm nhìn quang cảnh của Thiền viện nơi đây. Tham quan và nghỉ ngơi xong đạp xe về trường. Lúc đó con chưa biết gì về đời sống tu tập và hành thiền của chư tăng, chưa nghe được bài giảng nào của Sư ông. Nhưng chỉ nghe nói chư tăng thiền viện Thường Chiếu có Hòa thượng Thanh Từ hướng dẫn tu thiền là một lòng ái mộ và tự tin rằng mình cũng có thể tu thiền được. Trong tâm nghĩ là người xuất gia phải tu thiền, nên từ đây khi nghe quý thầy ở thiền viện Thường Chiếu tu thiền, tọa thiền là tâm sinh hoan hỷ.

Cái duyên con được đến với Sư ông qua hình ảnh của Hòa thượng Nhật Quang hiệu trưởng trường CBPH Đồng Nai (năm 1992, 1993). Cứ mỗi lần thấy huynh đệ chúng con là Thầy nói chuyện vài câu khen ngợi các chú Quảng... là đệ tử của thầy Quang Đạo. Những lúc đó Thầy về thăm trường CBPH, thường có quà mang theo cho chư tăng. Món quà con thích nhất khi thấy cuốn sách Thiền Tông Việt Nam cuối thế kỷ XX, Thầy đem tặng cho vài thầy lớn tổ đình Long Thiền. Huynh đệ chúng con tranh thủ mượn và đọc nhanh. Năm 1992 chúng con tập nhập hạ ở tổ đình chùa Long Thiền được ngồi nghe băng giảng của Sư ông khi ra thất và ấn tượng nhất bài thơ Tặng Bạn. Hình ảnh ấn tượng đầu tiên chúng con cảm mến là hình tướng đạo mạo, từ ái và trang nghiêm, bước đi oai nghi chậm rãi thong thả của Thầy hiệu trưởng. Nhìn Thầy cười tươi, ánh mắt từ bi và tiếng nói nhỏ nhẹ sâu lắng, là ấn tượng cho con đến bây giờ. Sau này hội đủ duyên lành con được nhập chúng vào thiền viện Trúc Lâm Đà Lạt tu tập dưới sự dạy dỗ của Tôn sư.

Con thường kể chuyện với sư đệ Tỉnh Nghiêm về những giấc mơ thường gặp Hòa thượng Nhật Quang và nói rằng mình tu ở Trúc Lâm. Đó là những kỷ niệm khi chúng con là thiền sinh cùng tu tập trong thiền viện Trúc Lâm Đà Lạt. Quý thầy cùng chư huynh đệ của con cùng ngồi thiền trong thiền đường Trúc Lâm Đà Lạt giờ đã là trụ trì các thiền viện ở nhiều nơi và cùng chung tâm nguyện làm cho Phật pháp thịnh hưng và nhiều người biết đến học thiền. Có khi nào ta nghĩ, trên trần thế này nếu không có ánh sáng mặt trời thì trần thế là tối tăm. Nếu không có bậc giác ngộ xuất hiện thế gian thì cuộc sống mê lầm khổ đau không? Nay con gặp được chánh pháp gặp được Tôn sư cùng chư tôn đức con cảm nhận mình như giọt nước từ bầu trời rơi xuống. Có nhiều giọt nước rơi vào hố trũng, ao tù hoặc có giọt nước rơi vào các vũng chân trâu. Chúng con gặp được chánh pháp và gặp Tôn sư, mình thật may mắn như những giọt nước rơi vào giòng sông trong. Từ đây hước xuôi theo dòng dạo chơi, hòa nhập vào đại hải, ra biển cả bao la, bốc hơi thành mây làm tươi mát thế gian vậy: Như là giọt nước nhỏ từ đám mây mù kia rơi vào dòng sông xanh tươi mát trong ngần. Vui trên sông đùa chơi bao ghềnh thác. Hòa vào đại dương rộng lớn bao la... Giọt nước khi ra đến biển cả rộng lớn bao la đã phải trải qua bao nhiêu ghềnh thác đi qua nhiều khúc quanh co uốn lượn rồi hòa nhập vào đại dương. 

Những huynh đệ chúng con cũng như vậy khi vào thiền viện Trúc Lâm Đà Lạt thực tập sống theo Thanh quy, trải qua năm tháng rèn luyện công phu chấp tác, sám hối tọa thiền, nghe pháp và tu tập thiện pháp Tập nghiệp chúng sinh nhiều đời từ đây lắng dịu và dần chuyển hóa. Đến hôm nay dù đã trưởng thành tuổi đời và tuổi hạ thêm lớn, nhưng nghĩ mình vẫn là thiền sinh ngày nào của thiền viện Trúc Lâm Đà Lạt. Người xuất gia nếu không gặp được minh sư chỉ dạy cho con đường thực tế minh tâm kiến tánh, tin vào tự tâm mình, mà theo hư danh hoặc cầu việc bên ngoài, lầm nhận kiến thức thì mãi mãi như kẻ đếm cát biển rồi tự nhọc thân. Như ngài Vĩnh Gia Huyền Giác bậc bác học đa văn khi liễu ngộ đã thốt lên rằng: “Ta đã nhiều năm thích tham học vấn. Viết nhiều sớ sao nghiên tầm kinh luận. Phân biệt danh tướng chưa từng thôi. Vào biển đếm cát thêm mệt nhọc. Lại bị Như Lai nói lời trách. Đếm báu cho người có ích gì? Từ đây rõ biết dụng công suông. Nhiều năm uổng làm khách phong trần…” Không gặp Tôn sư giáo hóa, có lẽ chúng con chỉ là kẻ đếm báu cho người, lầm tưởng là mình đã thành công, nhưng cuối cùng chỉ là luống uổng thời gian vô ích.

Chúng sinh nhiều đời chấp thủ vào thân ngũ uẩn cho là ta, tham cầu ngũ dục cho là tự ngã của ta nên sống chết khổ đau đã đành. Người xuất gia nếu không được bậc thầy dẫn dắt, khai sáng mà chấp vào huyễn danh huyễn tướng thì nào có khác gì người phàm thế gian. Đức Phật dạy: Phàm sở hữu tướng giai thị hư vọng... Bài thơ Cuộc Đời Qua Mắt Tôi, Tôn sư dạy: “Chiếc thân tứ đại khói, sinh hoạt thế gian mây. Thành công khối nước đá...” Nên Tôn sư thường nói “Gá thân mộng. Dạo cảnh mộng..." Ngài đã vận dụng tâm lão bà đưa ra Thanh quy để tuyển dụng và hướng dẫn chúng tăng. Dùng thiền bảng để thức tỉnh thiền tăng phá mê khai ngộ. Từ đây chúng con đã có hướng đi chánh đạo mà đức Phật đã trao truyền đến chư vị tổ sư. Ngọn đèn thiền tông được sáng mãi và trao truyền đến hôm nay. 

Từng ngày sống tu tập ở Trúc Lâm Đà Lạt. Cứ mỗi buổi sáng Hòa thượng chống gậy ghé thăm tăng chúng, đầu gậy của ngài chỉ đến đâu là mọi việc gọn gàng đến đó. Đến hôm nay tuy không còn được ở gần bên Tôn sư như trước nhưng những hình ảnh ngày xưa ở Trúc Lâm Đà Lạt vẫn mãi còn in trong tâm trí của chúng con. Lần cuối khi nhập thất ở Trúc Lâm Đà Lạt, khi ra thất, Sư ông chỉ nói gọn trong bốn chữ Chơn Tâm Vô Niệm. Chư tăng chọn được một trụ đá đặt vào vị trí trước ngôi thất của Sư ông, con được giao việc khắc lên trụ đá này bốn chữ chơn tâm vô niệm. Sư ông đứng một bên xem và nói: “Chú làm nhưng phải luôn giữ tâm vô niệm”, rồi Sư ông chống gậy đi vào thất. Những tiếng nói ấy huynh đệ chúng con vẫn còn nhớ mãi, lời khai thị thiêng liêng cao quý làm rung động tự tâm của mỗi hành giả Trúc Lâm. Chơn Tâm Vô Niệm lời khai thị cuối cùng. Là tiếng hét vang xa vô tận giúp các hành giả như chúng con thấy rõ lối về. Luôn vững tâm an định trước những chướng duyên nghịch cảnh của cuộc đời tu hành và hoằng pháp.

Chúng con thật hạnh phúc khi Sư ông tròn trăm tuổi cho tứ chúng gần xa còn có dịp hướng về đảnh lễ viếng thăm và được bên Sư ông cảm nhận sâu sắc về chơn tâm vô niệm. Được nghe chư tôn đức sách tấn nhau trở về cội nguồn an lạc tự tại trí giác sáng ngời. Ôi! Công ơn Tôn sư, ngôn từ nào có thể nói hết. Chỉ có tâm thành kính tri ân của người con hiếu kính, hằng khắc ghi và cảm xúc không thể không viết thành lời. Nay nhân dịp Sư ông tròn trăm tuổi con xin kính dâng bài thơ Ơn Thầy Tổ cúng dường ngài. 

Như là hạt nước nhỏ từ đám mây mù kia,

Rơi vào sông xanh, tươi mát trong ngần.

Vui trên sông đùa chơi bao ghềnh thác, 

Hòa vào đại dương rộng lớn bao la.

Lạy tạ cha mẹ người thân, nơi thế gian nhiều lưu luyến, 

Tìm nguồn an vui mong ngời sáng nguồn tâm.

Thầy hiện thân đưa con vào đường sáng,

Từ bi yêu thương Thầy giáo dưỡng trọn đời.

Thầy như ánh trăng khuya đêm trường con thanh an, 

Thầy như ánh nắng mai cho đời con vươn lên. 

Con hôm nay đem niềm vui khắp chốn,

Thầy khổ nhọc bao năm mớm sữa đợi chờ.

Thầy ơi! Ân giáo dưỡng chưa từng nguôi trong con, 

Như trái tim không ngừng vơi yêu thương.

Thế gian này không Thầy không ánh sáng,

Kính trọng Thầy mới là hiền nhân.

Vũ trụ dày bao la luôn chứng biết, 

Phận làm con nguyện nhớ mãi ơn Thầy.

Vũ trụ dày bao la luôn chứng biết,

Phận làm con nguyện nhớ ơn báo đền! 

Con thiền sinh Trúc Lâm kính nguyện cầu Sư ông tuổi thọ miên trường, trí giác vô biên. Chúng sinh gần xa hướng về nương tựa. Ngọn đèn thiền tông Phật tổ sáng mãi không cùng soi sáng thế gian. Kính mong Tôn sư chứng minh cho lòng thành kính và biết ơn của hàng đệ tử chúng con!

Mục Lục
Khánh Thọ Bách Tuế Hòa Thượng Tôn Sư
Danh sách chương: