Thiền Tông Việt Nam
HT Thích Thanh Từ
HT Thích Nhật Quang
HT Thích Thông Phương
Các Vị Khác
Thanh Từ Toàn Tập 20 - Thiền Tông Trung Hoa 5
Lời Đầu Sách

Tranh chăn trâu hiện nay ở các chùa thuộc hệ Bắc tông thường có treo. Song, đa số người tu nhìn xem mà không biết ý nghĩa tượng trưng qua tranh như thế nào. Nên hôm nay tôi phải giảng dạy cho quý vị học để hiểu ý nghĩa của tranh.

Trước khi giảng, tôi dẫn lời Tựa của Trúc Thiên nói về xuất xứ của mười mục chăn trâu cho quý vị rõ tranh xuất phát từ đâu:

Mục Ngưu Đồ là tranh chăn trâu. Tranh ra đời từ triều đại nào, dưới ngọn bút lông nào, khó mà tra cứu cho đích xác được. Điều chắc chắn là tranh có từ xa xưa lắm, ban đầu chỉ có sáu bức, sau thất lạc luôn. Mãi đến từ đời nhà Tống, thế kỷ XII, nhiều bộ tranh mới bắt đầu xuất hiện từ các tòng lâm, thiền viện, phản ảnh nhiều khuynh hướng khác nhau trong sự tu tập. Như vậy là không phải chỉ có một bộ, mà nhiều bộ “Mục Ngưu Đồ" khác nhau, tất cả đều đượm nhuần tinh thần Phật giáo Bắc tông. Trong số ấy hiện nay được truyền tụng nhất là tranh của hai họa sĩ áo nâu Thanh Cư và Quách Am.

Tuy có nhiều bộ tranh, nhưng bộ nào cũng như bộ nào, đều có mười bức, mỗi bức có một bài tụng bằng thơ tứ tuyệt và một bài chú giải bằng văn xuôi. Đó là về hình thức. Còn về tinh thần thì tranh tuy có nhiều, nhưng có thể xếp thành hai loại: loại tranh theo khuynh hướng Đại thừa và loại tranh theo khuynh hướng Thiền tông. Trong hai loại, tranh vẽ sai khác nhau hết, nhưng bài tụng và bài chú riêng cho mỗi loại vẫn không thay đổi.

Lời tựa này do Trúc Thiên nghiên cứu viết ra tương đối khá đầy đủ.

Đây là hai bộ tranh chăn trâu, một bộ vẽ theo khuynh hướng Thiền tông và một bộ vẽ theo khuynh hướng Đại thừa. Bây giờ chúng ta học mười bức tranh Thiền tông.

 

Kính ghi

THÍCH THANH TỪ

Mục Lục
Thanh Từ Toàn Tập 20 - Thiền Tông Trung Hoa 5
1. Quy Sơn Cảnh Sách Giảng Giải
2. Lâm Tế Ngữ Lục Giảng Giải
3. Chỉ Tâm Yếu Cho Người Tu Thiền Giảng Giải
4. Tranh Chăn Trâu Giảng Giải
5. Truyền Gia Bảo Thiền Tông Trực Chỉ Giảng Giải
Truyền Gia Bảo Thiền Tông Trực Chỉ Giảng Giải
Danh sách chương:
Cùng tác giả:
Xem tất cả sách cùng tác giả