Thiền Tông Việt Nam
Kinh Pháp Hoa Giảng Lục - Tập III
Phẩm 24 Diệu Âm Bồ-tát

CHÁNH VĂN:

Lúc bấy giờ, Đức Thích-ca Mâu-ni Phật từ nhục kế tướng đại nhân, phóng ra ánh sáng, và phóng ánh sáng nơi tướng lông trắng giữa chặng mày, soi khắp tám trăm muôn ức na-do-tha hằng hà sa các cõi Phật ở phương Đông.

Qua khỏi số cõi đó có thế giới tên Tịnh Quang Trang Nghiêm. Nước đó có Phật hiệu: Tịnh Hoa Tú Vương Trí Như Lai, Ứng Cúng, Chánh Biến Tri, Minh Hạnh Túc, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Điều Ngự Trượng Phu, Thiên Nhân Sư, Phật Thế Tôn, được vô lượng vô biên đại chúng Bồ-tát cung kính vây quanh mà vì chúng nói pháp. 

Ánh sáng lông trắng của Đức Thích-ca Mâu-ni Phật soi khắp cõi nước đó.

Lúc đó, trong nước Nhất Thiết Tịnh Quang Trang Nghiêm có một vị Bồ-tát tên là Diệu Âm, từ lâu đã trồng các cội công đức cúng dường gần gũi vô lượng trăm nghìn muôn ức các Đức Phật, mà đều đặng trọn nên trí tuệ rất sâu, đặng môn "Diệu Tràng Tướng tam-muội", "Pháp Hoa tam-muội", "Tịnh Đức tam-muội", "Tú Vương Hý tam-muội", "Vô Duyên tam-muội", "Trí Ấn tam-muội", "Giải Nhất Thiết Chúng Sanh Ngữ Ngôn tam-muội", "Tập Nhất Thiết Công Đức tam-muội", "Thanh Tịnh tam-muội", "Thần Thông Du Hý tam-muội", "Tuệ Cự tam-muội", "Trang Nghiêm Vương tam-muội", "Tịnh Quang Minh tam-muội", "Tịnh Tạng tam-muội", "Bất Cộng tam-muội", "Nhật Triền tam-muội" v.v… đặng trăm nghìn muôn ức hằng hà sa các đại tam-muội như thế.

Quang Minh của Đức Thích-ca Mâu-ni Phật soi đến thân vị Bồ-tát đó, liền bạch cùng Đức Tịnh Hoa Tú Vương Trí Phật rằng: "Thế Tôn! Con phải qua đến cõi Ta-bà để lễ lạy gần gũi cúng dường Đức Thích-ca Mâu-ni Phật, cùng để ra mắt Ngài Văn-thù-sư-lợi Pháp Vương Tử Bồ-tát, Dược Vương Bồ-tát, Dõng Thí Bồ-tát, Tú Vương Hoa Bồ-tát, Thượng Hạnh Ý Bồ-tát, Trang Nghiêm Vương Bồ-tát, Dược Thượng Bồ-tát".

Khi đó, Đức Tịnh Hoa Tú Vương Trí Phật bảo Ngài Diệu Âm Bồ-tát: "Ông chớ có khinh nước Ta-bà sanh lòng tưởng cho là hạ liệt. Thiện nam tử! Cõi Ta-bà kia cao thấp không bằng, các núi đất đá đầy rẫy sự dơ xấu, thân Phật kém nhỏ, các chúng Bồ-tát thân hình cũng nhỏ, mà thân của ông cao đến bốn muôn hai nghìn do-tuần, thân của ta sáu trăm tam-muội muôn do-tuần. Thân của ông tốt đẹp thứ nhất, trăm nghìn muôn phước sáng rỡ đẹp lạ, cho nên ông qua chớ khinh nước kia, hoặc ở nơi Phật, Bồ-tát cùng cõi nước mà sanh lòng tưởng cho là hạ liệt".

Ngài Diệu Âm Bồ-tát bạch với Phật đó rằng: "Thế Tôn! Con nay qua cõi Ta-bà đều là do sức thần của Như Lai, do thần thông du hý của Như Lai, do công đức trí tuệ trang nghiêm của Như Lai".

GIẢNG:

Đây phần phá thọ ấm. Thọ ấm là phần tinh thần, tức là thọ, tưởng, hành, thức, trong bốn phần tinh thần đó, thọ ấm là phần thô, là cảm giác khổ vui v.v… nhưng nó tế nhị hơn sắc ấm. Vì vậy tới Bồ-tát Diệu Âm này, thì thân tướng của Ngài cũng tế nhị hơn.

Bấy giờ, Đức Phật Thích Ca từ nơi tướng nhục kế, tức là tướng trên đỉnh đầu, từ đó mà phóng ánh sáng, rồi từ nơi giữa chặng mày cũng phóng ánh sáng, hai chỗ đó phóng ánh sáng qua hằng sa cõi nước ở phương Đông cho đến thế giới Tịnh Quang Trang Nghiêm, của Đức Phật Tịnh Hoa Tú Vương Trí, trong đó có vị Bồ-tát tên Diệu Âm, vị Bồ-tát này được trăm nghìn muôn ức các thứ tam-muội. 

Ở đây, thứ nhất là phóng ánh sáng, lúc vào đầu kinh Pháp Hoa, Đức Phật phóng ánh sáng giữa chặng mày thôi, nhưng ở đây phóng cả hai chỗ: Một là từ tướng nhục kế tức là Vô kiến đảnh tướng, thứ hai từ lông trắng giữa chặng mày, đó là ý nghĩa sâu hơn một tầng. “Phóng ánh sáng từ tướng nhục kế là chỗ tột trên đỉnh đầu”, đó là chỉ cho chỗ tột cùng của quả giác. Rồi “phóng quang từ lông trắng giữa chặng mày”, đó là cái nhân giác. Nhân tức là khai thị Tri kiến Phật, nhân này là lìa hai bên đối đãi, phân biệt. Phóng ánh sáng này là lìa hai bên đối đãi và phân biệt. Đây hai chỗ cùng phóng quang, là muốn nói lên nhân và quả giác nó khế hợp nhau, đó là đi vào trong thể nhập Tri kiến Phật. Ở trước, chỉ có phóng quang từ nơi lông trắng giữa chặng mày thôi, đó là khiến cho mọi người tỏ ngộ cái nhân chân thật này, mà lìa mọi thứ điên đảo, là khai thị cái nhân. Ở đây bắt đầu thể nhập, cho nên hai chỗ đều phóng quang, nhân quả nhất như, nghĩa là đến đây khiến cho người tỏ ngộ Tri kiến Phật rồi, thì cái lý nó như vậy, nhưng cái sự cũng phải như vậy. Rồi soi khắp cõi nước Tịnh Quang Trang Nghiêm, tức là tâm thanh tịnh sáng suốt trang nghiêm chớ gì! Khi ánh sáng của Phật Thích Ca soi khắp cõi nước đó thì cảm đến Bồ-tát Diệu Âm. Phần này phá thọ ấm mà thọ vốn là không có hình tướng thật, chỉ do xúc với cảnh mà sanh, xúc với cảnh vui thì nó liền sanh vui, cảnh buồn nó sinh buồn. Cho nên, ở đây ánh sáng Phật Thích Ca soi đến Diệu Âm, thì Bồ-tát liền bạch Đức Phật bên đó: “Bây giờ con phải qua cõi Ta-bà ra mắt Đức Phật Thích Ca cùng các Bồ-tát”, tức là có cảm đến thì mới có hiện, nhưng mà hiện ở đây nó không giống với mình. Bồ-tát bạch với Đức Phật đó, bây giờ con qua cõi Ta-bà, mà qua để chi? Để ra mắt Đức Phật Thích Ca cùng các vị Bồ-tát, tức là thọ nhưng đây không mê, qua đó gặp Phật, chớ không phải qua đó đi vào tham nhiễm trần cảnh như chúng sanh, vậy mới là Bồ-tát được. Chỗ này quý vị thấy thọ qua hình ảnh của Bồ-tát Diệu Âm, thọ mà sao lấy Bồ-tát tượng trưng? Là có ý sâu, khi thọ thì nó có cảm giác, cảm giác vui hoặc là buồn, hoặc là khổ, mà có cảm giác tức là có biết, có biết tức là gốc của nó cũng từ tánh giác mà ra, chớ không phải nó là cái riêng có.

Do đó, ở đây nói lên Bồ-tát Diệu Âm, Ngài đã từng trồng cội lành, đã từng gần gũi các Đức Phật được các thứ tam-muội, không phải được một thứ, mà được trăm nghìn muôn ức hằng hà sa tam-muội.

Nghĩa là Bồ-tát Diệu Âm đã từng trồng căn lành rồi, vậy tức là thọ, tuy thuộc về sanh diệt, nhưng mà trong đó gốc từ tánh giác, nên đây cũng từng gần gũi các Đức Phật. Bởi vậy, khi phá thọ, không phải phá thành tiêu tán hết giống như cây đất hết cảm giác mà là chuyển lại thành diệu giác.

Nếu thấu tột được chỗ này mới thấu tột được cội nguồn của thọ ấm, mới không bị ấm che, mới cảm được ánh sáng của Phật. Như vậy, từ nơi thọ mình thể nhập được pháp thân chân thật hay là Tri kiến Phật, từ thọ đó mà trở về Như Lai. Do đó, Bồ-tát Diệu Âm được các thứ tam-muội, tam-muội có hai nghĩa: một là chánh định, một là chánh thọ. Mà chánh thọ là gì? Là thọ tất cả, mà không có thọ gì hết. Thọ tất cả mà không có trụ, không có dừng ở một cái gì, thọ tất cả mà không có chỗ gì để thọ, thì đó là chánh thọ. Còn mình thọ cái gì là dính chỗ đó nên không có chánh thọ, thành đi vào trong sanh diệt, đó là thọ ấm. Bây giờ thọ tất cả mà không là gì hết, không ở chỗ nào hết thì thành chánh thọ, nên Ngài Diệu Âm được các thứ tam-muội.

Khi Bồ-tát Diệu Âm bạch với Đức Phật Tịnh Hoa Tú Vương Trí: "Bây giờ con phải qua cõi Ta-bà để lễ lạy gần gũi Phật Thích Ca, cũng như ra mắt các vị Bồ-tát Văn-thù, Bồ-tát Dược Vương, Bồ-tát Dũng Thí, Bồ-tát Tú Vương Hoa v.v…". Đức Phật bảo: “Ông qua đó thì qua mà chớ khinh nước Ta-bà, bởi vì nước Ta-bà là cao thấp, núi non lồi lõm không giống như ở đây, thân của các vị đó, từ Đức Phật cho đến các vị Bồ-tát cũng kém nhỏ. Còn bên đây thân to lớn”, là có ý nghĩa gì trong đó?

Đó là muốn nói lên: chớ theo cảm thọ mà sanh tâm sai biệt, đây là tốt, kia là xấu. Nếu theo thọ có tâm sai biệt liền có khen chê, có khổ vui nó sinh theo, mà theo đó là quên mất thể giác. Còn đây Tri kiến Phật thì nó có lớn nhỏ cao thấp gì đâu, như vậy quên niệm sai biệt đó thì mới thể nhập Tri kiến Phật được, nên Phật dặn trước. 

Bồ-tát Diệu Âm Ngài bạch Phật là: "Con nay qua cõi Ta-bà đó đều do sức thần của Như Lai, cũng như do công đức trí tuệ của Như Lai thôi". Qua đó do sức thần của Như Lai, do công đức của Như Lai, chớ không phải là tự ý. Như vậy tuy có ở bên kia, qua bên đây nhưng vẫn không rời ánh sáng của Như Lai, cũng như không phải vì cái ngã này mà qua. Do sức thần của Như Lai, tức là ở trong ánh sáng của Như Lai đó mà hiện. Còn nếu rời ánh sáng của Như Lai đó, mà hiện mà qua đây, thì tức là theo thọ mà vào sanh diệt liền. Kiểu đó qua Ta-bà thì bị Ta-bà chuyển. Phải nhớ mình không phải dẹp thọ thành ra cây đá nhưng đây do sức thần mà nó hiện từ cõi Phật trang nghiêm qua cõi Ta-bà, như vậy mình khéo thể nhập trở về Tri kiến Phật.

CHÁNH VĂN:

Lúc đó, Ngài Diệu Âm Bồ-tát chẳng rời khỏi toà, thân chẳng lay động mà vào trong tam-muội, dùng sức tam-muội ở nơi núi Kỳ-xà-quật, cách pháp tòa chẳng bao xa hóa làm tám muôn bốn nghìn các hoa sen báu: vàng Diêm-phù-đàn làm cọng, bạc làm cánh, kim cang làm nhụy, chân-thúc-ca bảo làm đài.

Bấy giờ, Ngài Văn-thù-sư-lợi Pháp Vương Tử thấy hoa sen đó bèn bạch cùng Phật rằng: "Thế Tôn! Đây do nhân duyên gì mà hiện điềm tốt này, có ngần ấy nghìn vạn hoa sen: vàng Diêm-phù-đàn làm cọng, bạc làm cánh, kim cang làm nhụy, chân thúc ca bảo làm đài?".

Khi ấy, Đức Thích-ca Mâu-ni Phật bảo Ngài Văn-thù-sư-lợi rằng: "Đó là Diệu Âm Đại Bồ-tát từ cõi nước của Đức Tịnh Hoa Tú Vương Trí Phật muốn cùng tám muôn bốn nghìn Bồ-tát vây quanh mà đến cõi Ta-bà này, để cúng dường gần gũi lễ lạy nơi ta cùng muốn cúng dường nghe kinh Pháp Hoa".

Ngài Văn-thù-sư-lợi bạch Phật rằng: "Thế Tôn! Vị Bồ-tát đó trồng cội lành gì, tu công đức gì mà có đặng sức đại thần thông như thế? Tu tam-muội gì? Mong Phật vì chúng con nói danh tự của Tam-muội đó, chúng con cũng muốn siêng tu hành đó. Tu hành môn tam-muội này mới thấy được sắc tướng lớn nhỏ oai nghi tấn chỉ của vị Bồ-tát đó. Cúi mong Đức Thế Tôn dùng sức thần thông khi vị Bồ-tát đó đến khiến chúng con đặng thấy".

Lúc ấy, Đức Thích-ca Mâu-ni Phật bảo Ngài Văn-thù-sư-lợi: "Đức Đa Bảo Như Lai đã diệt độ từ lâu đây, sẽ vì các ông mà hiện bày thân tướng của Bồ-tát đó".

Tức thời Đức Đa Bảo Phật bảo Bồ-tát đó rằng: "Thiện nam tử đến đây! Văn-thù-sư-lợi Pháp Vương Tử muốn thấy thân của ông".

GIẢNG:

Bồ-tát Diệu Âm đến, Ngài không rời khỏi toà, thân cũng không lay động, ở trong tam-muội mà hiện ra tám muôn bốn nghìn hoa sen, như vậy, hiện hoa sen trước chưa có hiện thân. Do đó, Ngài Văn-thù-sư-lợi thấy hoa sen mà không biết điều gì, mới bạch hỏi Phật Thích Ca thì Phật Thích Ca mới nói là có Bồ-tát Diệu Âm ở cõi Phật Tịnh Hoa Tú Vương Trí, muốn qua đây để gần gũi lễ lạy Đức Phật Thích Ca cúng dường nghe kinh Pháp Hoa, rồi Ngài Văn-thù hỏi công hạnh của Bồ-tát Diệu Âm, do tu hạnh gì, Tam-muội gì mà được như vậy? Phật Thích Ca không trả lời, lại bảo Đức Phật Đa Bảo sẽ vì các ông mà hiện.

Thứ nhất là Bồ-tát Diệu Âm không rời khỏi tòa, thân cũng chẳng động, và trong các tam-muội, hóa thành các hoa sen hiện nơi núi Linh Thứu, tức là sao? Tức là ở bên kia hiện qua bên đây, nhưng hiện mà không có chỗ hiện, cũng như thọ mà không có chỗ thọ thì mới ở trong chánh định. Ở trong chánh định đó lìa các tướng trần cảnh, nhiễm ô, nên đây ở trong chánh định mà hiện các hoa sen. Như vậy mới hợp trở về tánh giác được. Còn có chỗ thọ tức hợp với trần cảnh thôi. Thọ mà không chỗ thọ, thọ mà không mê. Ở trong chánh định thọ mà không động. Nếu mình khéo như vậy, ngay nơi thọ đây mình trở về tánh giác liền.

Như câu chuyện Hoài Hải một hôm đi dạo với Mã Tổ thấy bầy vịt trời bay trên trời. Mã Tổ hỏi: "Là cái gì?". Sư đáp: "Bầy vịt trời". Sau đó đợi cho bay qua, Mã Tổ hỏi: "Bay đi đâu?", Sư đáp: "Bay qua mất rồi?". Mã Tổ bèn nắm mũi nhéo một cái thật mạnh. Sư đau quá la lên. Mã Tổ nói: “Sao không nói bay qua mất đi?". Ngay đó Sư liền ngộ. 

Nhéo mũi đau la, tức là sao? Có cảm thọ rồi, đau quá! Cảm giác đau quá! Ngay đó Ngài Mã Tổ nhấn mạnh: "Vậy sao không nói bay qua mất đi". Ngay đó, Ngài Hoài Hải ngộ trở lại liền. Vậy tức là ngay cảm giác sống trở về với Tri kiến Phật chớ gì.

Mình nghe đau quá chỉ biết đau thôi, đây nhờ Mã Tổ đánh thức lại. Cái gì biết đau? Là gốc từ tánh giác đó. Cho nên, ngay cái đau đó mà trở về với tánh giác, liền tỉnh ngộ, Tri kiến Phật gọi là thọ mà không chỗ thọ thì trở về với tánh giác. Còn nếu mình thấy bị nhéo mũi đau thôi, vậy là bị cái thọ che, gọi là ấm, quên mất tánh giác. Khi Bồ-tát Văn-thù hỏi Đức Phật Thích Ca, Ngài không trả lời mà bảo: "Phật Đa Bảo vì các ông mà hiện bày thân tướng Bồ-tát đó". Tức muốn cảm nhận tiếng nhiệm mầu đó, tức là Diệu Âm thì phải từ pháp thân mà thầm cảm nhận. Đa Bảo là chỉ cho pháp thân. Tức là phải soi lại tự tánh. Không theo xúc nơi cảnh sanh tình, thì sẽ thấy được tiếng nhiệm mầu đó, tức là Diệu Âm. Hiểu được ý đó rồi thì ở đây, Phật Đa Bảo bảo Bồ-tát Diệu Âm đó đến đây để Ngài Văn-thù-sư-lợi muốn thấy thân ông.

CHÁNH VĂN:

Bấy giờ, Ngài Diệu Âm Bồ-tát nơi cõi nước kia ẩn mặt, cùng với tám muôn bốn nghìn Bồ-tát đồng nhau qua cõi Ta-bà, ở các nước trải qua, sáu điệu vang động, thảy đều rưới hoa sen bằng bảy báu, trăm nghìn nhạc trời chẳng trổi tự kêu, mắt của vị Bồ-tát đó như cánh hoa sen xanh rộng lớn. Giả sử hòa hiệp trăm nghìn muôn mặt trăng, diện mạo của Ngài tốt đẹp lại hơn nơi đây, thân sắc vàng ròng vô lượng trăm nghìn công đức trang nghiêm, oai đức rất thạnh, ánh sáng chói rực, các tướng đầy đủ như thân Na-la-diên bền chắc.

Ngài vào trong đài thất bảo bay lên hư không cách đất bằng bảy cây đa-la. Các chúng Bồ-tát cung kính vây quanh, mà đồng đến núi Kỳ-xà-quật ở cõi Ta-bà này, đến rồi xuống đài thất bảo, dùng chuỗi ngọc giá trị trăm nghìn, đem đến chỗ Thích-ca Mâu-ni Phật, đầu mặt lễ chân Phật dâng chuỗi ngọc lên mà bạch Phật rằng: "Thế Tôn! Đức Tịnh Hoa Tú Vương Trí Phật hỏi thăm Đức Thế Tôn ít bệnh, ít khổ, đi đứng thơ thới, sở hành an vui chăng? Bốn đại đều điều hòa chăng? Việc đời nhẫn được chăng? Chúng sanh dễ độ chăng? Không có người nhiều tham dục, giận hờn, ngu si, ganh ghét, bỏn xẻn, kiêu mạn chăng? Không kẻ chẳng thảo cha mẹ, chẳng kính Sa-môn, tà kiến tâm chẳng lành, chẳng nhiếp năm tình chăng?

Thế Tôn! Chúng sanh hàng phục được các ma oán chăng? Đức Đa Bảo Như Lai diệt độ từ lâu ở trong tháp bảy báu có đến nghe pháp chăng?”. 

Lại hỏi thăm Đức Đa Bảo Như Lai: “An ổn, ít khổ, kham nhẫn ở lâu đặng chăng?”.

Thế Tôn! Nay con muốn thấy thân Đức Đa Bảo Phật, cúi mong Thế Tôn chỉ bày cho con được thấy.

Lúc đó, Đức Thích-ca Mâu-ni Phật nói với Phật Đa Bảo rằng: "Ông Diệu Âm Bồ-tát này muốn đặng ra mắt Phật".

Đức Đa Bảo Phật liền nói với Diệu Âm Bồ-tát rằng: "Hay thay! Hay thay! Ông có thể vì cúng dường Đức Thích-ca Mâu-ni Phật và nghe kinh Pháp Hoa cùng ra mắt Văn-thù-sư-lợi v.v… nên qua đến cõi này".

GIẢNG:

Bây giờ Bồ-tát Diệu Âm hiện thân qua cõi Ta-bà, nhưng trước khi hiện thân thì ẩn nơi cõi kia, rồi cùng với tám muôn bốn nghìn vị Bồ-tát đồng qua cõi Ta-bà này, những cõi nước đi qua đó đều sáu điệu chấn động. Ẩn nơi kia, rồi hiện ra nơi đây, tức là cũng chưa rời khỏi kia đây, bởi vì phá thọ ấm, nhưng chưa phải là xong, còn tưởng, hành, thức nữa. 

Đi qua với tám muôn bốn nghìn Bồ-tát đồng nhau qua cõi Ta-bà, tức là vẫn luôn luôn có ánh sáng giác ngộ đó đi theo, có tám muôn bốn nghìn Bồ-tát đi theo, luôn đi trong sáng suốt. 

Bồ-tát Diệu Âm hỏi thăm Phật Đa Bảo, muốn gặp Phật Đa Bảo, trước đó Bồ-tát Diệu Âm cởi chuỗi ngọc để dâng lên Phật Thích Ca. 

Từ phẩm này đến phẩm Bồ-tát Quán Thế Âm, phẩm Diệu Trang Nghiêm Vương thì các vị thường cởi chuỗi ngọc mà dâng lên, phẩm Quán Thế Âm thì Ngài Vô Tận Ý cũng cởi chuỗi ngọc dâng lên Phật, qua phẩm Diệu Trang Nghiêm thì vua Diệu Trang Nghiêm cũng cởi chuỗi ngọc dâng lên Phật, thì đây cũng cởi chuỗi ngọc dâng lên Phật, tức là sao? Đây là xả thọ. Qua bên đây muốn gặp Phật Đa Bảo tức là lìa trần cảnh để khế hợp trở về với Pháp thân, thầm hợp với Pháp thân đó. Do đó, Phật Đa Bảo khen: "Hay thay! Hay thay". Như vậy người lanh lợi chút thì ngộ ngay. Hỏi thăm Phật Đa Bảo, Phật Đa Bảo liền khen, Pháp thân sẵn đó thôi. Mình không hỏi thăm nên không lên tiếng, hỏi thăm thì Phật lên tiếng liền đó, không đâu xa hết. Nhưng đây người học phải chú ý: Bồ-tát Diệu Âm qua đến cõi Ta-bà này là để vì nghe kinh Pháp Hoa và ra mắt các vị Bồ-tát, chớ không phải qua đây mà tham đắm cõi Ta-bà. Còn mình qua Ta-bà để chi? Từ chỗ thanh tịnh đó qua chỗ Ta-bà để cảm thọ cái kia thành mê.

CHÁNH VĂN:

Lúc bấy giờ, Ngài Hoa Đức Bồ-tát bạch Phật rằng: "Thế Tôn! Ngài Diệu Âm Bồ-tát trồng cội lành gì, tu công đức gì, mà có sức thần thông như thế?".

Đức Phật bảo Ngài Hoa Đức Bồ-tát: "Thuở quá khứ có Phật hiệu Vân Lôi Âm Vương Như Lai, Ứng Cúng, Chánh Biến Tri, cõi nước tên là Hiện Nhất Thiết Thế Gian, kiếp tên Hỷ Kiến. Diệu Âm Bồ-tát ở trong một vạn hai nghìn năm, dùng mười muôn thứ kỹ nhạc cúng dường Đức Vân Lôi Âm Vương Phật cùng dâng lên tám muôn bốn ngàn cái bát bảy báu. Do nhân duyên quả báo đó nay sanh tại nước của Đức Tịnh Hoa Tú Vương Trí Phật, có sức thần như thế.

Hoa Đức! Ý ông nghĩ sao? Thuở đó, nơi chỗ Đức Vân Lôi Âm Vương Phật, Diệu Âm Bồ-tát cúng dường kỹ nhạc cùng dâng bát báu lên đó, đâu phải người nào lạ, chính nay là Diệu Âm Đại Bồ-tát đây!

Hoa Đức! Diệu Âm Bồ-tát này đã từng cúng dường gần gũi vô lượng các Đức Phật từ lâu trồng cội công đức, lại gặp hằng hà sa trăm nghìn muôn ức na-do-tha Đức Phật".

Hoa Đức! Ông chỉ thấy Diệu Âm Bồ-tát thân hình ở tại đây, mà Bồ-tát đó hiện các thứ thân hình nơi nơi vì hàng chúng sanh nói kinh điển này. Hoặc hiện thân Phạm Vương, hoặc hiện thân Đế Thích, hoặc hiện thân Tự Tại Thiên, hoặc hiện thân Đại Tự Tại Thiên, hoặc hiện thân Thiên đại tướng quân, hoặc hiện thân Tỳ-sa-môn thiên vương, hoặc hiện thân Chuyển Luân Thánh Vương, hoặc hiện thân các Tiểu Vương, hoặc hiện thân Trưởng giả, hoặc hiện thân Cư sĩ, hoặc hiện thân Tể quan, hoặc hiện thân Bà-la-môn, hoặc hiện thân Tỳ-kheo, Tỳ-kheo-ni, Ưu-bà-tắc, Ưu-bà-di, hoặc hiện thân phụ nữ của Tể quan, hoặc hiện thân đồng nam, đồng nữ, hoặc hiện thân Trời, Rồng, Dạ-xoa, Càn-thát-bà, A-tu-la, Ca-lầu-la, Khẩn-na-la, Ma-hầu-la-già, Nhân cùng Phi nhân v.v… mà nói kinh này.

Bao nhiêu địa ngục, ngạ quỷ, súc sanh và các chỗ nạn đều có thể cứu giúp, nhẫn đến trong hậu cung của vua biến làm thân người nữ mà nói kinh này.

Hoa Đức! Diệu Âm Bồ-tát này, hay cứu hộ các chúng sanh trong cõi Ta-bà, Diệu Âm Bồ-tát này biến hóa luôn các thứ thân hình như thế ở tại cõi Ta-bà này vì chúng sanh mà nói kinh Pháp Hoa, ở nơi trí tuệ thần thông biến hóa không hề tổn giảm. Vị Bồ-tát này dùng ngần ấy trí tuệ sáng soi cõi Ta-bà, khiến tất cả chúng sanh đều đặng hiểu biết, ở trong hằng hà sa cõi nước trong mười phương cũng lại như thế.

Nếu chúng sanh đáng dùng thân hình Thanh Văn đặng độ thoát, liền hiện thân hình Thanh Văn mà vì đó nói pháp.

Đáng dùng thân hình Duyên Giác đặng độ thoát, liền hiện thân hình Duyên Giác mà vì đó nói pháp.

Đáng dùng thân hình Bồ-tát đặng độ thoát, liền hiện thân hình Bồ-tát mà vì đó nói pháp.

Đáng dùng thân hình Phật đặng độ thoát, liền hiện thân hình Phật mà vì đó nói pháp.

Theo chỗ đáng độ mà vì chúng hiện các thứ thân hình như thế, nhẫn đến đáng dùng diệt độ mà đặng độ thoát liền thị hiện diệt độ.

Hoa Đức! Diệu Âm Đại Bồ-tát trọn nên sức đại thần thông trí tuệ, việc đó như thế”.

Lúc ấy, Ngài Hoa Đức Bồ-tát bạch cùng Phật rằng: "Thế Tôn! Ngài Diệu Âm Bồ-tát sâu trồng căn lành. Thế Tôn! Bồ-tát đó trụ tam-muội gì mà có thể ở các nơi biến hiện thân hình độ thoát chúng sanh như thế?".

Phật bảo Ngài Hoa Đức Bồ-tát: "Thiện nam tử! Tam-muội đó tên là "Hiện Nhất thiết sắc thân".

Diệu Âm Bồ-tát trụ trong tam-muội đó có thể nhiêu ích vô lượng chúng sanh như thế".

GIẢNG:

Đây Bồ-tát Hoa Đức hỏi Đức Phật Thích Ca: “Bồ-tát Diệu Âm trồng cội lành gì? Tu công đức gì? Mà có sức thần như vậy?”. Đức Phật thuật lại việc xưa của Ngài Diệu Âm, ở nơi Đức Phật Vân Lôi Âm Vương, Bồ-tát này cúng dường trong một vạn hai nghìn năm mười muôn thứ kỹ nhạc cùng với tám muôn bốn ngàn cái bát bảy báu. Do nhân duyên đó, hiện nay mới sanh cõi Đức Phật Tịnh Hoa Tú Vương Trí, có sức thần như thế. 

Đây nói lên ý nghĩa phá thọ ấm, cúng dường kỹ nhạc, là âm thanh, bát báu là sắc tướng, là buông xả các thứ sắc thanh, mà sắc thanh là đại diện cho sáu trần, liền được sanh nơi cõi Phật Tịnh Quang Trang Nghiêm của Phật Tịnh Hoa Tú Vương Trí. Tức là nơi các căn mà buông xả các trần: sắc, thanh, hương, vị, xúc, pháp thì "thọ" trở lại tâm thanh tịnh sáng suốt trang nghiêm. Đó là chỗ trí giác sáng hơn các vì sao nên Phật hiệu Tịnh Hoa Tú Vương Trí. Như vậy, xả thọ không phải thành như cây đá. 

Rồi Đức Phật nói thêm: “Bồ-tát Diệu Âm còn hiện thân ở nơi nơi, tùy theo loại để nói kinh Pháp Hoa này. Có thể hiện thân Phạm Vương Đế Thích, hiện thân vua quan, cho đến Cư sĩ nam, Cư sĩ nữ v.v… cả đến Thiên Long, Bát bộ, cần hiện thân gì Ngài hiện thân đó, cho đến cuối cùng, nếu cần hiện diệt độ thì cũng hiện diệt độ được”.

Tức là tùy duyên mà ứng hiện. Cần tướng gì thì hiện tướng đó. Vậy tướng nào là tướng Diệu Âm? Thí dụ hiện tướng Bà-la-môn, rồi chỉ đó phải tướng Ngài Diệu Âm không? Chỉ đó một hồi, Ngài hiện tướng khác, tướng cư sĩ. Cũng vậy, thọ khi gặp cảnh vui thì hiện tướng vui, gặp cảnh buồn thì hiện tướng buồn. Vậy tướng nào là tướng thật. Muốn thấy tướng thật của Ngài Diệu Âm đó, phải thấy sao? Phải thấy thật tướng không tướng ngay liền đây thì mới thấy được. Nghĩa là ngay cảm thọ này mà lìa mọi đối tượng, có đối tượng là có tướng, lìa đối tượng thì nó có tướng gì? Mình thấy được chỗ đó thì thấy thực tướng Diệu Âm. Cho nên đây Ngài ở trong tam-muội Hiện Nhất thiết Sắc Thân mà hiện ra tất cả những hình tướng đó. Tam-muội đó ở đâu? Là ở ngay trong tự tâm mà chánh định. Bởi vậy, mỗi tướng huyễn hóa đó, mình không chấp vào, không trụ vào những tướng huyễn hóa đó thì mình mới trở về với thật tướng được. Ngay cái thọ đó mình mới khế hợp trở về với Pháp thân, với Tri kiến Phật.

CHÁNH VĂN:

Lúc nói phẩm Diệu Âm Bồ-tát này, những Bồ-tát cùng đi chung với Diệu Âm Bồ-tát tám muôn bốn nghìn người đều đặng Hiện Nhất Thiết Sắc Thân tam-muội. Vô lượng Bồ-tát trong cõi Ta-bà này cũng đặng tam-muội đó và Đà-la-ni.

Khi Ngài Diệu Âm Đại Bồ-tát cúng dường Đức Thích-ca Mâu-ni Phật và tháp của Đa Bảo Phật xong rồi, trở về bổn độ, các nước trải qua đều sáu điệu vang động, rưới hoa sen báu, trổi trăm nghìn muôn ức các thứ kỹ nhạc, đã đến bổn quốc cùng tám muôn bốn nghìn Bồ-tát vây quanh đến chỗ Đức Tịnh Hoa Tú Vương Trí Phật mà bạch rằng: "Thế Tôn! Con đến cõi Ta-bà lợi ích chúng sanh, ra mắt Đức Thích-ca Mâu-ni Phật và ra mắt tháp Đức Đa Bảo Phật lễ lạy cúng dường, lại ra mắt Văn-thù-sư-lợi Pháp Vương Tử Bồ-tát, Dược Vương Bồ-tát, Đắc Cần Tinh Tấn Lực Bồ-tát, Dõng Thí Bồ-tát, cũng làm cho tám muôn bốn nghìn vị Bồ-tát này đặng Hiện Nhất Thiết Sắc Thân tam-muội”.

Lúc nói phẩm Diệu Âm Bồ-tát Lai Vãng này, bốn muôn hai nghìn vị Thiên tử đặng vô sanh pháp nhẫn. Hoa Đức Bồ-tát đặng Pháp Hoa tam-muội.

GIẢNG:

Ở đây, Bồ-tát Diệu Âm cúng dường xong rồi trở về, các cõi nước đi qua đều sáu điệu vang động. Vậy rõ ràng, đây hiện thọ là có đến có đi, đến đó xong rồi thì trở về. Do xúc với cảnh thì mới sang thọ, cảnh qua rồi, thì thọ cũng theo đó mà mất. Thọ là tướng sanh diệt. Đây mình chuyển thọ thành Chánh giác thì thành ra Diệu Âm. Diệu Âm là tiếng nhiệm mầu, tuy hiện có qua có lại, có đến có đi, nhưng vẫn ở trong thể giác, vẫn không rời Tri kiến Phật. Rồi đi qua đâu cũng tan vỡ cái vô minh nên đi qua chỗ nào cũng chấn động hết. Còn mình đi qua chỗ nào thì dính chỗ đó.

Tóm lại, Bồ-tát Diệu Âm là tiếng nói nhiệm mầu. Tức tiếng nói giác ngộ nơi người chớ không gì khác. Mà tiếng nói đó có hình tướng gì? Không có hình tướng gì cố định. Cho nên đây tùy loại mà hiện hình, nghĩa là nó không thuộc về tướng đến, tướng đi, tướng qua, tướng lại. Nếu mình ngay nơi đây khéo soi trở lại tự tánh để thể nhập Tri kiến Phật thì mình sẽ tự cảm nhận Bồ-tát Diệu Âm ngay chính mình. Nếu cảm nhận Bồ-tát Diệu Âm ngay chính mình rồi thì sẽ rõ nó vượt ngoài mọi tướng lớn nhỏ, đây kia, như trước Phật dặn Bồ-tát Diệu Âm qua đây không khởi niệm lớn nhỏ.

Thí dụ như ăn cơm còn biết ngon, nhưng không có mê, không có lầm như hồi xưa nữa, nghĩa là xúc cảnh có hiện, nhưng vẫn luôn luôn ở trong chánh định,  không phải một thứ, mà trăm ngàn muôn ức thứ chính định, tức là cảm cái gì đều ở trong chánh định hết, vậy mới phá thọ được, mới không bị những cái khổ vui chuyển theo sanh diệt, trì Pháp Hoa là như vậy.

Mục Lục